UNITATEAREN DESKRIBAPENA:

Ikasle guztiek seguruenik eskolarako bidean edo auzoan zehar ibiltzean inguruan dauden baratzak ikusi dituzte. Gainera, batzuen ezagun edo familiako kideek baratzak izango dituzte auzoan bertan eta  seguruenik batzuk ere baratzetan laguntzen ibili izan dira. Hala ere, iraganeko egoerarekin konparatuz gaur egun Altza auzoan askoz baratza gutxiago daudela jakina da. Beraz, auzoko bizilagunen bizitzetan hain garrantzitsua izan den gaia jorratzea eta horren inguruan gehiago jakitea ezinbestekoa da Altza auzoa eta inguruak hobeto ezagutzeko.

Baratzen eta natura zaintzearen inguruko garrantzian oinarrituta dago unitatea hau. Bertan, baratzek auzoan zuten garrantziaz hausnartuko dugu, ezagutzak eta bizipenak partekatzeko aukerak zabalduko ditugu eta erritu eta astronomiarekin zerikusia duten bitxikeriak partekatuko ditugu ere.

Unitate honetan ikasleen aurre ezagutza eta esperientzietatik abiatuz, auzoko baratzen iraganean murgilduz, auzokideen kontakizunak entzunez, gelakideekin jakintzak partekatuz eta elkarrekin informazioa debatituz erronka nagusi bat gauzatuko dute. Erronka unitateko ataza ezberdinetan landu dutena biltzea eta sormena erabiliz talde txikitan (3-4 kidekoak) ekoizpen bat egitea izango da. Horretarako beharrezkoak izango diren oinarri guztiak ataza ezberdinetan aurkituko dituzte, pixkanaka hausnartuz eta erronka nagusira hurbilduz.

Nahiz eta baratzen gaiaren edukiak eta ezagutzak landuko diren, helburua ez da eduki horiek barneratzea izango, ikasleek norbere ezagutzak partekatzea eta elkarrekin kolektiboki eraikitzea izango baita garrantzitsuena. Izan ere, ikasle guztiek gaiaren inguruko ezagutzak eta iritziak garatuko dituzte eta horiek elkarlotuz, informazio berria ulertuz, kideekin partekatuz eta debatituz Altzako baratzen historia guztion artean eraikitzea da unitatearen helburu nagusia.

Diziplinarteko izaera duenez ikasgai ezberdinetan landu daiteke unitatea, hala nola, ikerketa, euskara, natur zientziak, gizarte zientziak, balio sozial eta zibikoak edo IKT. 

OINARRIZKO KONPETENTZIAK:

Orokorrak:

• Hitzezko, hitzik gabeko komunikaziorako eta komunikazio digitalerako konpetentzia
• Ekimenerako eta espiritu ekintzailerako konpetentzia
• Norbera izaten ikasteko konpetentzia

Espezifikoak:

• Hitzezko eta idatzizko komunikazio jariokor, autonomo, sortzaile eta eraginkorrak egitea.
  
• Hitzik gabeko kodeak ulertzea eta jarioz, autonomiaz, sormenez eta eraginkortasunez erabiltzea.
  
• planifikatutako ekintzak gauzatzea.
• Ideiak edo proiektuak sortzea eta/edo nork bere gain hartzea, proiektuen plangintza egitea eta haien bideragarritasuna aztertzea.
• Ikasteko prozesu eta estilo kognitiboa autorregulatzea
• Motibazioa eta borondatea autorregulatzea erabakiak eta betebeharrak gauzatzeko

DIZIPLINETAKO BARNEKO KONPETENTZIAK:

Orokorrak:

• Hizkuntza- eta literatura-komunikaziorako konpetentzia
• Konpetentzia sozial eta zibikoa
• Teknologiarako konpetentzia

Espezifikoak:

• Hainbat esparrutako hitzezko, idatzizko eta ikus-entzunezko testuak, analogikoak zein digitalak, ulertzea eta jarrera kritikoz balioestea, xede edo helburu pertsonalak, sozialak edo akademikoak erdiesteko.
  
• Esparru pertsonal, sozial edo akademikoen berezko hitzezko, idatzizko eta ikusentzunezko testuak sortzea, eraginkortasunez erantzuteko askotariko komunikazio-beharrizanei. 
  
• Bizi duten mun­dua ulertzeko behar dituzten ezagutzak, trebetasunak eta jarrera eskuratzea; hau da, munduaren alderdi fisikoak, sozialak eta kultu­ralak, iraganean izandako bizipen ko­lektiboak eta gaur egungo bizipenak, eta bizitza sozialari dagokion espazio fisikoa ulertzeko behar direnak, munduan eragile aktibo izateko.
• Norberaren gizartea ezagutzea, eta bereziki haren iraganeko eta egungo eraketa, antolamendua eta funtzionamendua; gizartea zer lurraldetan eta nola ezarrita dagoen jakitea, haren iraganaren kontzientzia hartzea eta gizakien ekintzak gizartean sortzen dituen arazoen aurrean modu positiboan jarduteko gaitasuna lantzea.
  
• Bizi duen inguruneaz jabetzen den herritarra izatea eta egoera hori onartzea, konpromisoa izanda eta elkartasuna adierazita; aintzat hartzea garaiko gizarteetako aniztasun soziala eta kulturala, eta, bereziki, egungo euskal gizartekoa, eta naturarekin, bere buruarekin eta gainerako pertsonekin harremanetan jartzeko era berrien bila aritzea, gizartea hobetu eta jasangarri bihurtzeko.
• Ingurune teknologikoko baliabideak testuinguru anitzetan erabiltzea, informazioa egoki aukeratu eta interpretatuta, ingurune horren funtzionamendua ulertzeko eta egungo gizarte teknifikatuak dituen ohiko arazoak konpontzeko

Ebaluazio irizpidea orokorrak:

• Hizkuntzaren zenbait erabilera-eremutan sortutako ahozko, idatzizko eta ikusentzunezko diskurtsoak ulertzen eta interpretatzen ditu, zenbait motatako komunikazioegoerei aurre egiteko.
• Norberaren esperientziatik gertueneko esparruetan eraginkortasunez, errespetuz etaelkarrekin lan egiteko gogoz bai ahoz eta bai idatziz komunikatzeko gai da, unean uneko komunikazio-premiei behar bezala erantzuteko.
• Eskolako eta norbera bizi den inguruneko hizkuntza-aniztasuna aintzat hartzen du, aniztasun horrekiko jarrera positiboa barneratzeko, eta hizkuntzak komunikaziorako baliabide eraginkortzat eta kultura-ondaretzat hartzen du, portaera linguistiko enpatikoak garatzeko eta euskara eguneroko bizitzan erabiltzeko.
• Gizakiak ingurune fisikoan eta gizarte-ingurunean dituen esku-hartzeen zenbait adibide ikusi eta kritikoki aztertzen ditu, iraunkortasunaren ikuspegitik, eguneroko bizitzan ingurumena eta ondare historikoa eta kulturala babesteko, berreskuratzeko eta kontserbatzeko jarrera du.
• Inguruko testuinguru geografiko, sozial eta historikoko elementu garrantzitsuei lotutako
  zalantzak eta problemak zein diren jakin, planteatu eta ebazten ditu. Informazioaren eta
  komunikazioaren teknologiak erabiltzen ditu informazioa bilatzeko eta informazioa eta
  ezagutzak trukatzeko, eta hipotesiak egingo dira konponbide alternatiboak aztertzeko eta
  ikaskuntza-prozesuari berari buruzko hausnarketa egiteko.
• Informazioaren eta komunikazioaren teknologiak erabiltzeko gai da, gero eta autonomia handiagoz informazioa lortzeko, eta elkarrekin komunikatzeko eta kooperatzeko. 

Unitatea ebaluatzeko irizpide zehatzak:

• Ikaslea gelakideekin taldekatze txiki eta handietan ezagutzak, iritziak eta bizipenak partekatu ditu.
• Gelako debatean parte hartu du, interesez eta txandak errespetatuz. 
• Kontakizunetan erabilitako hitz egiteko era ezberdinak ulertu ditu eta ulertu ez baditu baliabideak bilatu ditu horiek ulertzeko.
• Abestien inguruko iritzi eta ezagutzak parekatu ditu
• Taldean lan egin du, ekoizpena taldean era orekatuan gauzatzea ahalbidetuz eta taldeko kideei lagunduz.
• Kalitate oneko ekoizpen bat aurkeztu du taldean, era ulergarrian.
• Besteen aurkezpenak eta azalpenak interesez entzun ditu.